Bağımsız Denetim Sürecinin Covid-19 Salgınının Etkileri Açısından Değerlendirilmesi

Özet

Amaç – 2019 yılının Aralık ayında Çin Halk Cumhuriyeti’nin Vuhan eyaletinde ortaya çıkan ve daha sonra hızla yayılarak tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgınının (SARS-CoV-19), toplumsal hayata, ülkelerin ekonomilerine ve işletmelerin faaliyetlerine etkileri çok ciddi şekilde hissedilmektedir. Covid-19’un, birçok alanı etkilediği gibi bağımsız denetime tabi işletmelerin bağımsız denetim süreçlerini de etkilemesi söz konusudur. Bu çalışmanın amacı Covid-19 salgınının, bağımsız denetim sürecine ve bu sürecin çıktısı olan bağımsız denetçi raporu üzerindeki potansiyel etkilerini tartışma konusu ederek içinde bulunduğumuz süreçte bağımsız denetim faaliyetini sürdüren denetim mesleği mensuplarının faaliyetlerine katkı sağlamaktır. Yöntem – Mevcut ve potansiyel etkiler, bağımsız denetim süreci ve Bağımsız Denetim Standartlarının (BDS) gereklilikleri açısından değerlendirilmiş ve bağımsız denetime tabi şirketlerin www.kap.org.tr ve www.spk.gov.tr internet sitelerinde yayımlanan bağımsız denetçi raporlarında Covid-19 salgınının etkilerine nasıl yer verildiği inceleme konusu edilmiştir. Bunun için sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemlerinden biri olan dökümantasyon tarama yöntemi kullanılmıştır. İnceleme tarihi (04.06.2020) itibariyle yayımlanmış denetçi raporlarının tümü (81 rapor) ana kütle olarak alınmış ve incelenmiştir. Bulgular – Mevcut ve potansiyel etkiler dikkate alındığında, Covid-19 salgınının, bağımsız denetim sürecine önemli etkileri olduğu ve bağımsız denetçilerin denetim sürecini planlarken ve denetçi raporunu hazırlarken bu etkileri dikkate alması gerektiği görülmektedir. Tartışma – Salgının, denetimin planlanması ve yürütülmesi, fiziksel kanıt toplama ve bağımsız denetim sürecine önemli etkileri olduğu görülmektedir. Bu nedenle bağımsız denetçilerin denetim riskini düşürmek için denetim sürecini bu duruma uygun bir yaklaşımla planlaması ve denetçi raporunu hazırlarken bu etkileri raporuna yansıtması gerekir.