Stratejik Maliyet Yönetimi İle İlgili Ulusal Alanda Yayınlanmış Lisansüstü Tez Çalışmaları Üzerine Bir Araştırma

Özet

Amaç – Bu çalışmanın temel amacı, Türkiye’de Stratejik Maliyet Yönetimi anahtar kelimesinin kullanıldığı doktora ve yüksek lisans tez çalışmalarının incelemesini yapmaktır. Bu kapsamda, yapılan çalışmaların araştırma konuları, veri toplama yöntemleri, işletme türleri ve elde edilen bulguların incelenmesiyle bu alanda ihtiyaç duyulan boşlukların belirlenerek gelecekte yapılacak araştırmalara yön vermesi açısından literatüre katkı sağlaması çalışmanın diğer amacıdır. Yöntem – Çalışmada veri toplama tekniği olarak literatür taraması kullanılmıştır. Elde edilen bulgular daha sonra içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Yapılan taramada yıl kısıtlaması yapılmamakla birlikte araştırmanın tarih aralığı Ocak 2000-Aralık 2021 dönemlerini kapsamaktadır. Araştırmada, Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanında yer alan Stratejik Maliyet Yönetimi anahtar kelimesinin kullanıldığı 12 doktora tezi ve 22 yüksek lisans tezi olmak üzere toplam 34 lisansüstü tez tespit edilmiş ve tamamı analize dahil edilmiştir. Literatür taramasından elde edilen bulgular, içerik analizi yapılarak çalışma konuları, veri toplama yöntemleri, işletme türleri, üniversiteler, yayınladığı yıllar, ana bilim dalları gibi farklı kriterlere göre sınıflandırılarak incelenmiştir. Bulgular – Yapılan literatür incelemesi ve analizler sonucunda, lisansüstü tezlerde genellikle veri toplama yöntemi olarak örnek olay yönteminin tercih edildiği, doktora tezlerinde üretim sektöründe yapılan çalışmaların ağırlıkta olduğu, yüksek lisans tezlerinde ise hem üretim hem de hizmet sektöründe birbirine yakın düzeyde çalışma yapıldığı, tek bir yaklaşımın incelendiği doktora tezlerinde Faaliyet Tabanlı Maliyetleme yaklaşımının, yüksek lisans tezlerinde ise, Hedef Maliyetleme yaklaşımının tercih edildiği tespit edilmiştir. Tartışma – Stratejik Maliyet Yönetimi anahtar kelimesinin kullanıldığı lisansüstü tezler araştırma çerçevesi ve sonuçları bakımından incelenmiş ve bu alana katkı yapan üniversiteler, çalışmaların yoğunlaştığı yıllar, tercih edilen çalışma sektörleri ve alanları ortaya çıkarılmıştır. Ayrıca çalışmada, lisansüstü tezlerdeki çalışma konuları, veri toplama yöntemleri ve işletme türleri belirlenmiştir. Yapılan içerik analizinin izleyen yıllarda bu alanda hazırlanacak akademik çalışmalar için katkı sunacağı değerlendirilmektedir.