Yaşam Doyumu, Dindarlık ve İş Tatmini İlişkisi: Bayesci Doğrusal Olmayan Yapısal Eşitlik Modeli

Özet

Amaç – Bu çalışma, yaşam doyumunu açıklamada dindarlık ve iş tatmininin doğrusal ve doğrusal olmayan ilişkilerini araştırmayı hedeflemektedir. Yöntem – Çalışmanın amacını gerçekleştirebilmek güçlü ve sağlıklı çıkarımlar elde edebilmek için ilgili literatür incelemeleri yoluyla belirli bir toplumu ana kütle olarak seçme işlemi gerçekleştirilmiştir. Bu seçim işleminin yanı sıra ana kütleyi temsil edecek bir örneklemin elde edilmesine dikkat edilmiştir. Bu iki kriter sonucunda çalışmanın verisi, Dünya Değerler Anketi projesinde toplanan Üniversiteler Arası Politik ve Sosyal Araştırma Konsorsiyumu veri setinin sadece Amerika Birleşik Devletleri’ne ait kısmından alınmıştır. Kayıp veriler çıkartıldığında kalan örneklem hacmi 520’dir. Kurulan model, iş tatmini ve dindarlığın yaşam doyumuna olan doğrusal ilişkilerine ek olarak etkileşim değişkeni ile birlikte kuadratik değişkenleri içermektedir. Çalışmada model çıkarımları için Bayesci istatistik yaklaşımı, WinBUGS programı vasıtasıyla kullanılmıştır. Bulgular – Doğrusal ilişkide elde edilen bulgular, iş tatmini ve dindarlığın yaşam doyumunu istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönde etkilediğini göstermiştir. Doğrusal olmayan ilişki de ise sadece dindarlığın kuadratik değişkenin istatistiksel olarak anlamlı olduğu elde edilmiştir. Anlamsız çıkan ilişkiler ise iş tatminin kuadratik değişkeni ve dindarlık ile olan etkileşim değişkeni olmuştur. Anlamlı çıkan sonuçlar literatüre göre oldukça makuldür. Tartışma – Yaşam doyumundaki bireysel farklılıklardan kaynaklanan dalgalanmaları ele almak için bir dizi kontrol değişkenin ele alınması, verilerin homojenliğe sahip farklı bölgelerden elde edilmesi ilişkideki ayrıntıların netleşmesini sağlayacaktır. Ek olarak dindarlığın çok boyutlu yapısı ile birlikte iş tatminin yaşam doyumuna olan ilişkisinde öne sürülen hipotezlerin araştırılması ise nedensellik mekanizmasındaki evrenselliği netleştirecektir.