Dürtüsel Satın Alma Davranışının Cinsiyet, Alışveriş Yapma Sıklığı ve İhtiyaç-Satın Alma Deneyimi Açısından İncelenmesi

Özet

Amaç – Araştırmada dürtüsel satın alma davranışının cinsiyet, alışveriş yapma sıklığı ve ihtiyaç-satın alma deneyimi bağlamında farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek amaçlanmıştır. Dürtüsel satın alma davranışı, bilişsel boyut göz ardı edilerek sadece duygusal boyut üzerinden incelenmiştir. Böylece duygu temelli dürtüsel satın alma davranışının değişkenler üzerinden daha net sonuçlar vermesi hedeflenmiştir. İhtiyaç-satın alma deneyimine göre farklılaşmanın incelenmesi araştırmanın özgünlüğünü oluşturmuştur. Yöntem – Araştırmada tanımlayıcı ve nicel araştırma deseni kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında anket tekniği kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında anket formu kullanılmış ve anket formları çevrimiçi ve yüz yüze toplanmıştır. Araştırmanın örneklemini 717 üniversite öğrencisi oluşturmuştur. Veriler kolayda örnekleme yöntemiyle toplanmıştır. Veri analizinde AFA, DFA, Güvenilirlik Analizi, Mann-Whitney U Testi, Kruskal Wallis Testi ve Frekans Analizi kullanılmıştır. Bulgular – Araştırma sonucunda cinsiyet, alışveriş yapma sıklığı ve ihtiyaç-satın alma deneyimine göre duygu temelli dürtüsel satın alma davranışının farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Kadın öğrencilerin erkek öğrencilere göre daha dürtüsel satın alma yaptıkları, alışveriş yapma sıklığındaki artışın dürtüsel satın almayı tetiklediği belirlenmiştir. Bunun yanı sıra ihtiyaç duyulmayan ürün satın alma deneyimi yaşayan öğrencilerin ve ihtiyaç duyulmayan uygun fiyatlı ürün satın alma deneyimi yaşayan öğrencilerin dürtüsel satın alma davranışını daha fazla sergilediği belirlenmiştir. Tartışma – Firmalara hedef müşteri kitlelerini ve pazarlama stratejilerini belirleme sürecinde, araştırma değişkenlerini dikkate almaları ve üniversite öğrencileri için fiyat indiriminin dürtüsel satın almayı teşvik ettiği sonucunu gözden kaçırmamaları önerilmektedir. Bunun yanı sıra araştırma, üniversite öğrencilerini inceleyen pazar araştırma şirketlerine araştırma değişkenleri üzerinden güncel veriler sunmaktadır. Araştırmacılara ise birden fazla ya da farklı bölgelerdeki üniversitelerde ve devlet-vakıf üniversitelerinde karşılaştırmaya dayalı araştırmalar yapmaları önerilmektedir.