İşgörenlerin Çalıştıkları Örgütle İlgili Kalite Algısının Toplam Kalite Yönetimi Boyutlarına Yönelik İncelenmesi: Ankara’da Yiyecek İçecek Sektöründe Bir Uygulama

Özet

Amaç – Çalışmada zincir yiyecek içecek sektöründe çalışan işgörenlerin çalıştıkları örgütle ilgili kalite algılarının incelenmesi ve toplam kalite yönetiminin müşteri odaklılık, üst yönetimin liderliği, sürekli iyileştirme ve tam katılım boyutlarında ele alınan değişkenler kapsamında oluşan korelasyonların analiz edilmesi amaçlanmıştır.
Yöntem – Bu araştırma, yiyecek içecek sektöründe faaliyet gösteren çeşitli zincir işletmelerde çalışan işgörenler üzerinde yapılmıştır. Türkiye’de yiyecek içecek hizmetleri sektöründe çalışan işgörenlerin sayısı 2024 yılının Eylül ayında toplam 915.549 kişidir (TÜIK,2024). Bu kapsamın tamamına ulaşmanın zorluğu nedeniyle Ankara ilinde faaliyet gösteren yiyecek içecek işletmelerinden bir örnek uygulama alanı oluşturulmuştur. Bu kapsamda Ankara’da Burger King, Starbucks, Hosta, New Castle, Big Bang Burger zincir işletmelerinde çalışan 525 işgörene anket uygulanmıştır. Çalışmada olasılıklı olmayan örnekleme yöntemlerinden kartopu örneklemesi seçilerek, öncelikli olarak araştırma konusuyla bağlantılı kişiler tespit edilerek görüşmeler yapılmış daha sonrasında bu kişilerin önerileri ile diğer kişilere ulaşılmıştır. Çalışmada anket yöntemi kullanılmış, ANOVA ve t-testi analizleri yapılmıştır.
Bulgular – İşgörenlerin kalite algısının sadece yaşa göre farklılaştığı, cinsiyet ve medeni durum üzerinde bu konuda herhangi bir farklılığın olmadığı izlenmiştir. Ayrıca araştırmanın diğer sonuçlarına göre kalite yönetiminin; müşteri odaklılık, üst yönetim liderliği, sürekli iyileştirme ve tam katılım ile pozitif yönlü güçlü bir ilişki içerisinde olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuca göre yapılan araştırmanın sonuçları örgütlerde kalite kavramının yerleşmesi ve yönetimde uygulanmasının örgütün başarısı ile rekabet gücü üzerinde önemli bir pozitif etkiye sahip olduğuna işaret etmektedir.
Tartışma – Çalışma kapsamında yer alan işletmelerdeki çalışanların üst yönetim liderliği ve kalite yönetiminin pozitif yönlü ilişki ortaya koyması kriz yönetimini sağlayabilme, stratejik düşünme, işletme içi takım yönetimini sağlayabilme ve liderlik becerilerini ön plana çıkarmada üstün olacağı düşünülmektedir. Bu sonuç ışığında işletmelerin başarılı yönetici takımlarına sahip olduğu ve yöneticilerin çalışanları motive edici davranışlarda bulunduğu düşünülmektedir İşgörenlerin çalıştıkları örgüt ile ilgili kalite algısını ölçmeye yönelik yapılan bu araştırmanın alandaki alan yazına katkı vererek bundan sonraki bilimsel çalışmalara kaynak oluşturacağı düşünülmektedir.