Dış Ticaret Performansına Dayalı Ülke Riski Öngörüleri İle Aktif- Pasif Yönetiminde Para Birimi Tercihlerinin Bankaların Likidite Performansı Üzerindeki Etkileri: Ampirik Bir Analiz

Özet

Likidite performansına dayalı teknik başarısızlık riskinin ölçümüne yönelik parametrik ve parametrik olmayan model önerilerinin ortaya konulduğu bu çalışmanın ana amacı, dış ticaret performansına dayalı ülke riski tahminleri ile bankaların aktifpasif yapılarına ilişkin olarak aldıkları spesifik kararların, söz konusu bankaların likidite pozisyonlarını ne şekilde etkilediğini tespit edebilmektir. Ayrıca, kredi kullandırma etkinliği ve sermaye yeterliliği olgularının likidite performansı üzerindeki muhtemel etkileri de incelenmiştir. Bu amaçla, Türkiye’de faaliyet gösteren yerli ve yabancı 26 mevduat bankasının Mart 2003 – Mart 2009 tarihleri arasında yayınladıkları üçer aylık konsolide finansal ve finansal olmayan bilgiler kullanılarak, faaliyetlerden kaynaklanan net nakit akımı ve genel net nakit akımı pozisyonları ışığında parametrik ve parametrik olmayan tahmin modelleri üretilmiştir. İkili Lojistik Regresyon ve Çok Değişkenli Uyumlu Regresyon Uzanımları (MARS) analizi kullanılarak üretilen teknik başarısızlık tahmin modellerinin sonuçları doğrultusunda; dış ticaret performansına dayalı ülke riski öngörülerinin teknik başarısızlık (likidite açığı) olasılığını aynı yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte, aktif-pasif yapılarını ilgilendiren yabancı para- Türk Lirası tercihlerinin başarısızlık olasılığını önemli düzeyde değiştirdiği tespit edilmiştir. Yabancı bankaların yerli bankalara kıyasla nispeten daha az başarısızlık riskine tabi oldukları görülürken, kredi kullandırma etkinliği ile sermaye yeterliliği performansının beklendiği üzere riski azalttığı anlaşılmıştır.