Tüketimde Sinik Tutum: Tüketici Sinizminin Sebep ve Sonuçları

Özet

Tüketici davranışlarının marka geleceği konusunda son derece belirleyici olduğu günümüzde, tüketici zihninde marka hakkında oluşan tutumlar da aynı oranda önem kazanmaktadır. Tutumların büyük ölçüde tecrübelerden kaynaklandığı fikrinden hareketle, tüketiciler yaşadıkları tatminsizlikler ve olumsuzluklar sonrasında marka hakkında olumsuz birtakım tutumlara sahip olabilmektedirler. Konu önceki tecrübeler, güven kaybı ve de tatminsizlikler olduğunda, örgütsel davranış konusunda son yıllarda dikkat çeken konulardan birinin de ‘sinizm’ olduğu görülmektedir. Literatür sinizmin bilişsel, duygusal ve davranışsal bileşenlerden oluşan negatif bir tutum olduğu konusunda uzlaşmaktadır. Sinizm yaygın olarak şüphe ve güvensizlik duygularıyla iç içe olmasının yanında tatminsizlik, yabancılaşma ve direnmeye kadar uzanan sonuçlara da sahip bir kavram olarak bilinmektedir. Buradan hareketle karşılıklı bir güven ilişkisini gerektiren marka-tüketici ilişkilerinde de bu güvenin zarar görmesiyle birlikte tüketicide oluşabilecek bir ‘tüketici sinizmi’nden bahsetmek mümkün olacaktır. Bu çalışmada genel sinizm kavramından yola çıkarak, spesifik bir sinizm türü olan tüketici sinizmi hakkında literatür taraması yapılmış ve bu kavramın gerek içeriği gerekse de sebep ve sonuçları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Aynı zamanda, bu tutumun işletmeler açısından olası etkileri hakkında bilgi verilerek marka tüketici ilişkilerinde farklı bir bakış açısı kazandırılmaya çalışılmıştır. Bu çalışmada tüketici sinizmi konusunda yapılabilecek sonraki çalışmalara bir altyapı sağlaması da amaçlanmaktadır.