Finansal Oranlar ile Risk (Beta) Arasındaki İlişki: BİST Örneği

Özet

Amaç – Şirketleri, yatırımcıları ve ülkelerin ekonomisini etkileyen hisse senetlerinin riskinin hesaplanması geçmişte olduğu gibi günümüzde de önemini koruyan ve bu önemi geleceğe de aktaran bir konu olma özelliği taşımaktadır. Bu nedenle araştırmada ekonominin önde gelen sektörlerinden biri olan imalat sanayinde faaliyet gösteren ve hisseleri Borsa İstanbul (BİST)’da işlem gören şirketlerin finansal oranları ile sistematik riskleri arasında bir ilişkinin olup olmadığı ve ilişkinin varlığı durumunda ilişkinin yönünün ne olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem – Bu araştırmada, 2010-2018 yılları arasında hisseleri BİST’te işlem gören ve imalat sanayi sektöründe faaliyet gösteren 109 adet şirketin, yıllık verileri dikkate alınarak hesaplanan finansal oranlar ile sistematik risk arasındaki ilişki; korelasyon, basit doğrusal regresyon ve çoklu doğrusal regresyon analizleri ile incelenmiştir. Bulgular – Analiz sonucunda, bazı finansal oranlar ile sistematik risk arasında aynı yönlü veya ters yönlü anlamlı bir ilişki tespit edilirken, bazı finansal oranlar ile sistematik risk arasında ise anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir. Araştırmada kullanılan analizler sonucunda finansal oranlar ile sistematik risk arasındaki ilişkinin varlığının, yönünün ve derecesinin yıllara göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Tartışma – Literatür incelendiğinde, araştırmalarda kullanılan oranların, analiz yöntemlerinin, sektörlerin, şirketlerin, dönemlerin ve ülkelerin farklı olmasından dolayı farklı sonuçların ve etkilerin elde edildiği gözlemlenmiştir. Bu bağlamda yapılan analizler sonucunda elde edilen bulguların, genel itibariyle hem yerli hem de yabancı literatürü desteklediği görülmüştür.