Borsa İstanbul ile Türkiye’nin Yüksek Dış Ticaret Hacmine Sahip Ülke Borsalarının Entegrasyonu: Rejim Kaymalı Eşbütünleşme Analizinden Bulgular

Özet

Amaç – Bu çalışmanın amacı, yapısal kırılmalar altında Türkiye’nin dış ticaretinde önemli yere sahip yedi ülke borsa endeksleri arasındaki uzun dönemli eşbütünleşme ilişkisinin varlığını incelemektir. Yöntem – Ocak 2000-Mayıs 2019 dönemi için Türkiye ile yedi ülke borsa endeksleri arasındaki uzun dönemli ilişki iki yapısal kırılmaya izin veren Lee ve Strazicich (2003) birim kök testi ve Hatemi-J (2008) eşbütünleşme testi ile incelenmiştir. Bulgular – Dickey-Fuller (ADF;1981), Phillips-Perron (PP;1988) ile Lee ve Strazicich (2003) birim kök testi sonuçlarına göre serilerin bütünleşme dereceleri I(1) olarak belirlenmiştir. Hatemi-J (2008) yapısal kırılmalı eşbütünleşme testi BIST100 ile DAX 30, FTSE 100, IMOEX, CAC 40 ve S&P 500 arasında uzun dönemli bir ilişkinin olduğunu, fakat FTMIB ve IBEX ile uzun dönemli bir ilişki bulunmadığını göstermektedir. Tartışma – Eşbütünleşme testi sonuçlarının BİST 100 ile incelenen borsaların (DAX 30, FTSE 100, IMOEX, CAC 40 ve S&P 500) beşi arasında farklı kırılma tarihleri için farklı ilişkilerin olduğu işaret etmesi, incelenen dönemde meydana gelen yapısal değişimlerin borsa endeksleri arasındaki ilişki üzerinde etkili olduğunu göstermektedir. Ayrıca yatırımcılar uzun dönemli ilişki tespit edilemeyen borsa endekslerine yatırım yapıp, portföy çeşitlendirmesi yaparak risklerini azaltabileceklerdir.