Türk Bankacılık Sektörünün Veri Zarflama Analizi İle Etkinliğinin Ölçülmesi

Özet

Amaç – Bu çalışmada, çok girdili ve çok çıktılı süreçlerde karar verme birimlerinin göreli etkinliklerinin ölçümünde kullanılan parametrik olmayan yöntemlerden Veri Zarflama Analizi kullanılarak Türk bankacılık sektöründe faaliyet gösteren 24 bankanın etkinlik değerlerinin ölçülmesi amaçlanmıştır. Yöntem – Bu çalışmada girdi değişkeni olarak toplam aktif, toplam mevduat, şube sayısı ve faiz giderleri; çıktı değişkeni olarak ise, krediler, dönem net kârı ve faiz gelirleri kullanılmıştır. Uygulamada veriler, DEAP paket programı ile girdiye yönelik CCR modeli kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular – Araştırmanın sonucunda bankaların genel verimlilik oranının %95,7 oluğu tespit edilmiştir. Sermaye yapılarına göre banka verimlilikleri incelendiğinde ise katılım bankalarının etkin olmadığı, özel sermayeli bankalardan sadece birinin etkin düzeyde olduğu, yabancı sermayeli bankaların ise büyük ölçüde etkin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Tartışma – Türk bankacılık sektöründe yapılan veri zarflama analizi çalışmalarına bakıldığında, çalışmalarda kullanılan girdi ve çıktı değişkenlerinin, analiz sonucunda elde edilen ortalama verimlilik düzeylerinin, etkin banka sayılarının ve sermaye açısından en verimli banka gruplarının benzerlik gösterdiği söylenebilir. Bu açıdan çalışmanın bulguları ile alan yazında örtüşmektedir. Yapılan çalışmaların büyük bölümünde kaynaklarını en iyi kullanan bankaların ise yabancı sermayeli bankalar olduğu görülmektedir.