Entegre Rapor Yayınlayan Bankaların Finansal Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi ile Ölçülmesi: Türkiye Örneği

Özet

Amaç – İşletmeler finansal raporlarının yanı sıra birçok farklı rapor yayınlamaktadır. İşletmelerin farklı raporlar yayınlaması yatırımcıların işletmeler hakkında bilgi toplamasını zorlaşmaktadır. Rapor sayılarındaki çeşitlilik yatırımcılar için istenmeyen bir durumdur. Bu nedenle entegre rapor işletmeler ve yatırımcılar için önem arz etmektedir. Çalışmada Türkiye’de entegre rapor yayınlayan bankaların 2015-2020 yılları arasındaki finansal etkinliklerini ölçmek amaçlanmıştır. Yöntem – İlk olarak bankaların bilanço ve gelir tablolarından elde edilen veriler ile araştırma modeli oluşturulmuştur. Daha sonra elde edilen bu veriler literatürde en çok kullanılan finansal performans göstergelerinden olan finansal oran analizleri ile analiz edilmiş ve sonrasında bankaların finansal etkinlikleri Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinden olan girdi odaklı veri zarflama analizi (CCR Modeli) ile ölçülmüştür. Bu doğrultuda finansal kaldıraç oranı, toplam borç/toplam öz sermaye oranı ve faiz giderleri girdi değişkeni olarak kullanılırken, aktif karlılık oranı, hisse başına kar oranı ve faiz gelirleri de çıktı değişkeni olarak kullanılmıştır. Bulgular – Çalışmada incelenen yıllar ve bankalar itibariyle entegre raporun bankaların finansal performansı üzerinde doğrudan ve düzenli bir etkisinin olmadığı görülmektedir. Çünkü entegre rapora geçişten önce finansal olarak etkin bulunan bazı bankalar entegre rapor yayınladıktan sonra etkin bulunmamıştır. Ayrıca bazı bankalar entegre rapor yayınlamaya başladıktan sonra finansal etkinliği yakalarken, entegre rapor yayınlamaya devam ettiği diğer yıllarda finansal etkinliği yakalayamamıştır. Tartışma – Entegre raporun bankaların finansal performansı üzerinde doğrudan ve düzenli bir etkisinin bulunmaması farklı ekonomik ve sosyal sebeplere dayanabilir. Çünkü finansal etkinlik mikro ve makro düzeyde birçok farklı faktörden etkilenmektedir. Ayrıca bu durum üzerinde entegre raporun yeni bir raporlama sistemi olmasının da etkisinin olduğu söylenebilir.