Halka Açık Şirketlerde Kar Dağıtım Politikalarını Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma

Özet

Amaç – Çalışmayla, BİST 100 Endeksinde yer alan imalat şirketlerinin kar dağıtım politikası bildirgesinde yer alan politikaların belirlenmesi ve bu politikaları etkileyen faktörlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem – Bu çalışmayla, BIST 100 Endeksinde yer alan ve verilerine ulaşılan 32 imalat şirketinin 2015-2017 yılları arasında 3 yıllık kar dağıtım politikası bildirgeleri incelenerek en çok tercih edilen 5 kar dağıtım politikası belirlenmiştir. Literatür taraması sonucunda elde edilen 7 finansal faktörün de kar dağıtım politikaları üzerinde etkisinin olup olmadığı korelasyon ve regresyon analizi yapılarak araştırılmıştır. Bulgular – Analiz sonucunda, 32 şirketin en çok tercih ettiği 5 politika ve literatürde sıklıkla kullanılan 7 faktör belirlenmiştir. Bu politikalar ve etkileyen faktörler şu şekilde tespit edilmiştir; İşletme büyüklüğüne dayalı politika üzerinde; öz kaynak karlılık oranı, net satışlar (ln) oranı, net kar marjı ve hisse başı kazanç oranının etkili olduğu, işletmenin likiditesine dayalı politika üzerinde; net kar marjı ve hisse başı kazanç oranının etkili olduğu, işletmenin karlılığına dayalı politika üzerinde, net satışlar (ln) ve hisse başı kazanç oranının etkili olduğu, borç ödeme gücüne dayalı politika üzerinde, öz kaynak karlılığı ve finansman oranının etkili olduğu, yeni yatırım planlarına dayalı politika üzerinde belirlenen hiçbir faktörün etkili olmadığı sonucuna varılmıştır. Tartışma – Küreselleşmeyle birlikte rekabet ortamı artmakta ve rekabet ortamında şirketler varlıklarını ve büyümelerini gerçekleştirebilmek için kar dağıtım politikaları oluşturmaktadır. Türkiye’deki şirketler özellikle 2014 yılından itibaren kendi mali yapılarını esas alarak Sermaye Piyasası Kurulunca yayınlanan Kar Payı Tebliği’ne göre kar dağıtım politikası oluşturmaktadırlar. Borsa İstanbul 100 Endeksine kayıtlı imalat işletmelerinin kar dağıtım politikaları ve kar dağıtım politikalarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi, halka açık şirketler ve paydaşlarına kar dağıtım politikalarını oluşturmada ve şirketle ilgili geleceğe yönelik kararlar alma noktasında faydalı bilgiler sağlaması beklenmektedir.