Örgütsel Sessizliğin İş Yerinde Mutluluk Üzerindeki Etkisi: Bir Psiko-Sosyal Bireysel Kaynak Yokluğu Olarak Umutsuzluğun Rolü

Özet

Amaç – Bu çalışmada, örgütsel sessizliğin çalışanların iş yerindeki mutlulukları üzerindeki etkisinde bir psiko-sosyal kaynak yokluğu olarak umutsuzluk duygusunun aracı (mediatör) rolü incelenmektedir. Yapılan literatür araştırması sonucunda, örgütsel düzeyde meydana gelen sessizliğin, çalışanların iş yerindeki mutluluklarını ve umutsuzluk duygularını etkileyebileceği düşünülmektedir. Ayrıca, örgütsel sessizliğin iş yerinde mutluluk üzerinde etkisinde umutsuzluğun aracı değişken olarak rolünün olabileceği varsayılmaktadır. Yöntem – Araştırma, İstanbul ilinde, hizmet sektörlerinde (eğitim, sağlık, pazarlama ve bankacılık) çalışan 402 beyaz yakalı birey üzerinde gerçekleştirilmiştir. Kolayda örnekleme yönteminin kullanıldığı araştırmada hipotezleri test etmek için basit doğrusal regresyon ve Hayes Process makro uzantısı kullanılmış ve Sosyal Bilimler için Geliştirilmiş olan İstatistik Paketi (SPSS versiyon 22) ile veriler test edilmiştir. Bulgular – Bulgular (N=402), örgütsel sessizlik ile çalışanların iş yerindeki mutlulukları ve umutsuzluk duyguları arasında anlamlı bir ilişkinin olduğunu göstermektedir (β =-,406; LLCI=-.4905 ve ULCI= -.3205; β = .304; LLCI= -.3812 ve ULCI= -.2282, sırasıyla). Bununla beraber örgütsel düzeyde meydana gelen sessizlik ile umutsuzluk duygusu arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilmiş ve söz konusu ilişkide aracı role sahip olan umutsuzluğun, örgütsel sessizlik ve iş yerinde mutluluk arasındaki ilişkiyi doğrudan etkilediği görülmüştür (β =-,223; LLCI = -,2873; ULCI = -,1600). Tartışma – Günün en az üçte birini işyerlerinde geçiren çalışanlar için işte kaldıkları süre boyunca kendilerini mutlu hissetmelerinin öneminden yola çıkarak sessiz kalma mecburiyetinin mutlu olmanın önünde önemli bir engel olabileceği ve umutsuzluk aracılığıyla da mutluluğu etkileyebileceği bu araştırmanın çıkış noktasını oluşturmuştur. Çalışmada örgütsel sessizliğin bireysel sonuçlarına odaklanılsa da literatürdeki araştırmalar ile değerlendirildiğinde sessizliğin örgütsel açıdan da birçok olumsuz durumu beraberinde getirdiği görülmektedir. Dolayısıyla sessizliğin neden olduğu olumsuz etkileri en aza indirmek adına örgüt içerisinde iletişime dayalı bir ortam kurulması önem taşımaktadır.