Sigorta Çalışanlarında Whistleblowing (Bilgi Uçurma): Ankara Araştırması

Özet

Amaç – Bu araştırmanın amacı, sigorta çalışanlarının görüşlerinden yararlanarak etik dışı ya da yasal olmayan davranışların açığa çıkarılmasını sağlamaktır. Ayrıca, whistleblowing davranışını gerçekleştiren sigorta çalışanlarının bu eylemi ortaya çıkarma nedenleri ve whistleblowing davranışını gerçekleştirmelerindeki engeller açıklanarak birtakım öneriler geliştirmek amaçlanmıştır. Yöntem – Bu çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden olan, olgu bilim (fenomenoloji) araştırmasıdır. Çalışmanın araştırma grubunu, Ankara ilinde faaliyette bulunan sigorta şirketlerindeki sigorta çalışanlarından 15 katılımcı oluşturmaktadır. Çalışmada, araştırmaya katılan sigorta çalışanları, amaçlı örnekleme yöntemlerinden kritik durum örneklemesi olarak nitelendirilen örneklem türü yardımıyla belirlenmiştir. Ankara ilinde faaliyette bulunan sigorta şirketlerindeki sigorta çalışanlarından 15 katılımcıyla, iki farklı şekilde olmak üzere yüz yüze ve telefonda görüşme tekniği uygulanarak veriler toplanmıştır. Görüşme tekniğinde açık uçlu sorular sorulmuştur. Araştırmada verilerin çözümlenmesinde, Betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Veriler sadece, görüşme sürecinde sorulan araştırma soruları çerçevesinde değerlendirilmiştir. Bulgular – Araştırmanın sonucunda, sigorta şirketlerinde etik dışı ya da yanlış davranışlar olmasına rağmen bu davranışların çeşitli sebeplerle açığa çıkarılmadığı bilgisine ulaşılmıştır. Araştırmaya katılan 8 katılımcı whistleblowing davranışı gerçekleştirmemiş, 5 katılımcı ise gerçekleştirmiştir. Diğer 2 katılımcı ise herhangi bir etik dışı ya da yanlış bir davranışa şahit olmamıştır. Tartışma – Sonuçlara göre, sigorta şirketlerinde yaşanan olumsuzluklar ya da yanlış uygulamalar mevcut olmasına rağmen sigorta çalışanlarının çoğunluğu whistleblowing eylemini gerçekleştirmekten kaçınmaktadır. Bu durumda, mevcut sorunların üstesinden gelmek için yetkili birimlere sorunlar arz edilmelidir. Ayrıca, karşılaşılan etik ve yasal olmayan davranışların yetkililerle paylaşılmasının önünde birtakım engellerin olduğu sonucuna da varılmıştır. Yetkili birimler ve çalışanlar whistleblowing hususunda bilgilendirilmeli ve desteklenmelidir.