Mesleki Yılgınlık Ölçeği (MEYÖ): Ölçek Geliştirme Çalışması

Özet

Amaç – Yılgınlık, çalışanların işlerine karşı olumsuz olarak hissettikleri bir duygu olarak, tükenmişlik sendromunun başlangıç aşamasında ortaya çıkabilen bir duygu durumudur. Bu araştırmanın temel amacı çalışanların özellikle kariyer yaşamlarının ileri aşamasında ortaya çıkan mesleki yılgınlıklarının tespit edilmesinde kullanılabilecek “Mesleki Yılgınlık Ölçeği”nin geliştirilmesidir. Yöntem – Ölçeğin geliştirilmesi amacıyla veriler dört farklı araştırma grubundan toplanmıştır. Ölçek geliştirme sürecinde madde havuzunun oluşturulması, pilot çalışma yapılarak maddelerin sadeleştirilmesi, test ve tekrar test analizi, keşfedici ve doğrulayıcı yapı analizi aşamalarından oluşan bir süreç izlenmiştir. Ölçeğin güvenilirlik analizi için Cronbach Alpha, rho_A ve bütünleşik güvenilirlik (CR) değerleri hesaplanmıştır. Ölçeğin geçerliği için yakınsak (uyum) ve ıraksak (ayrım) geçerlilik değerleri hesaplanmıştır. Ölçüt bağıntılı geçerlik analizi için işten ayrılma niyeti ölçeği kullanılarak yapısal eşitlik modeli (Smart PLS-SEM) oluşturulmuştur. Bulgular – Özel sektör çalışanlarından oluşan araştırma grubundan elde edilen verilerle ölçeğin üç boyutlu yapıda olduğu keşfedilmiştir. Madde doğrulama sürecinde ikinci araştırma grubundan elde edilen verilerle doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Ölçüt bağımlı geçerlik için ölçeğe ait boyutlar ve işten ayrılma niyeti değişkenleri kullanılarak araştırma modeli geliştirilmiştir. Mesleki yılgınlığın işten ayrılma niyetini yordadığı ve ölçüt bağımlı geçerliğin sağlandığı sonucuna ulaşılmıştır. Mesleki Yılgınlık Ölçeği; “İşe Karşı Soğuma (13 madde)”, “İş-Özel Yaşam Uyumsuzluğu (5 madde)” ve “İşe Karşı Motivasyon Kaybı (4 madde)” olarak adlandırılmıştır. Tartışma – Analiz bulguları Mesleki Yılgınlık Ölçeğinin geçerli, güvenilir, kamu ve özel örgüt çalışanları olmak üzere tüm çalışanların mesleki yılgınlık algılarını ölçmeye yarayan işlevsel bir ölçek olduğu ileri sürülebilir.