Konaklama Tesislerinin Belgelendirilmesinde Doğa ve Çevreye Duyarlı Yenilikçi Yaklaşımlar: ÇKKV Araştırması

Özet

Amaç – Konaklama tesisleri ülkelerin turizm kapasitelerinin değerlendirilmesinde büyük rol oynamaktadır. Rekabet koşullarını ileriye taşımak için konaklama tesisleri sürdürülebilirlik bağlamında çevresel yenilikçi yaklaşımlarını belgelendirme çeşitlerine göre sınıflandırılmaktadır. Konaklamada yenilikçilik bağlamında turizm belgeli konaklama hizmetleri İşletme Belgeli, Yatırım Belgeli, Basit Konaklama İşletme Belgeli ve Çevreye Duyarlı Belgeli olarak dört ana kategori olmak üzere ve her bir kategoriye bağlı işletmelerin tesis, oda ve yatak sayısı baz alınarak üç alt kategori olmak üzere illere göre sıralaması ve karşılaştırılması ise çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Yöntem – Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden MEREC, CoCoSo, MAIRCA, EDAS, Borda Sıralama yöntemi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında 2024 yılında Türkiye’de konaklama sektöründe çevreci belgeye sahip olan 34 şehir, 4 temel ve 3 alt kriter olmak üzere toplamda 12 kriter, literatür taraması ve uzman görüşü dikkate alınarak şehirlerin kapasite performansları değerlendirilmiştir. Bulgular – MEREC yöntemi ile kriter ağırlıkları belirlendikten sonra CoCoSo, MAIRCA, EDAS, Borda Sıralama yöntemi uygulanmıştır. Ağırlıklandırma açısından çevreye duyarlı belgeye sahip olan tesislerin yatak sayısı, işletme belgesine sahip olan tesis sayısı ve yatırım belgesine sahip olan yatak sayısı ön plana çıkmaktadır. En iyi kapasite performans değerlendirilmesine sahip iller sırasıyla Antalya, İstanbul, Muğla, İzmir ve Balıkesir yer almıştır. Tartışma – Turizm ve konaklama açısından tercihlerin; yenilikçi yaklaşımlardan biri olan, çevreye duyarlı belgesi bulunan konaklama tesislerinin tercih edildiği ve kapasite performansları açısından diğer illere göre çok daha avantajlı olduğu görülmektedir. Bu durum göz önüne alındığında diğer illerin gerekli belgelerini tamamlaması durumunda daha fazla tercih edilebileceği söylenebilir.