Türkiye Ekonomisi için CDS Primleri ile Altın ve Döviz Kurları Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Olarak İncelenmesi

Özet

Amaç - Bu çalışma, Türkiye ekonomisi için CDS (Credit Default Swap) primleri ile altın ve döviz kurları arasındaki ilişkinin ekonometrik bir yaklaşımla incelenmesini amaçlamaktadır. CDS primleri, bir ülkenin borç ödeme riskinin bir göstergesi olarak kabul edilmektedir ve ekonomik belirsizliklerin yüksek olduğu durumlarda artış göstermektedir. Altın ve döviz kurları ise, ekonomik krizler ve finansal belirsizlikler sırasında yatırımcıların güvenli liman arayışları nedeniyle önemli değer kazanabilmektedir. Yöntem – Çalışmada zaman serilerinde yararlanılmıştır. Serilerin durağanlık seviyelerinin belirlenmesi için birim kök testlerinden Augmented Dickey-Fuller (ADF) testi ve Phillips-Perron (PP) testi kullanılmıştır. Değişkenler arasında herhangi bir nedensellik ilişkisi olup olmadığı Toda-Yamamoto testi ile sınanmıştır. Toda-Yamamoto nedensellik testi, serilerin durağan olmaması durumunda bile doğru sonuçlar elde edilmesini sağlar çünkü test, serilerin düzeyinde fark alma gereksinimini ortadan kaldırır. Bulgular - Test sonuçları, döviz kurları ve CDS primleri arasındaki etkileşimin, Türkiye gibi gelişmekte olan ekonomilerdeki risk algılamaları ve piyasa davranışları açısından kritik olduğunu göstermektedir. Özellikle, USD/TL kuru ile CDS primleri arasındaki nedensellik ilişkinin, Türkiye’nin borç ödeme riski ile döviz kuru hareketlerinin güçlü bir şekilde bağlantılı olduğunu ortaya koyması, ekonominin dışsal şoklara karşı hassasiyetini vurgulamaktadır. Bununla birlikte, CDS primleri ile altın fiyatları arasında anlamlı bir ilişki bulunmaması, her iki değişkenin farklı ekonomik dinamiklerle şekillendiğini ve birbiriyle etkileşimde olmadığını göstermektedir. Tartışma - Çalışmanın bulguları, döviz kuru değişimlerinin ve CDS primlerindeki dalgalanmaların Türkiye’nin finansal istikrarını etkileyen önemli faktörler olduğunu, ancak her değişkenin bağımsız bir ekonomik göstergeler zinciri oluşturduğunu da ortaya koymaktadır. Bu sonuçlar, politika yapıcılar ve yatırımcılar için ekonomik stratejiler geliştirilmesinde önemli bir rehberlik sağlamaktadır.