ABD Devlet Tahvili Faiz Oranlarındaki Değişimin Kurlara Etkisi; Kırılgan Paralar, Kırılgan Ekonomiler

Özet

Faiz oranlarındaki değişimin döviz kurlarına etkisi literatürde uzun yıllardır incelenen konuların başında gelmektedir. Faiz oranlarında beklenen / gerçekleşen bir değişimin döviz kurlarını ne ölçüde etkileyeceği ülke ekonomilerinin kırılganlığının tespitinde tahmin açısından önemli rol oynayabilir. Ağustos 2013’de Morgan Stanley ABD’nin para politikalarından en çok etkilenen, yüksek cari açık ve enflasyon oranı olan, artan dış borç yükü ve yavaşlayan büyüme performanslarını dikkate alarak ülkeler arasında bir gruplandırma yapmış ve bunları “kırılgan beşli ülkeler” olarak tanımlamıştır. Çalışmada, ABD 10 yıllık devlet tahvili faiz oranlarındaki değişimin, özellikle dış borç düzeyi yüksek olan ülkelerin para birimlerinin değeri üzerindeki etkisi ve derecesi Kalman Filtre tahmin yöntemi ile analiz edilmiştir. Tahvil faiz oranlarında meydana gelen bir birimlik değişimin bir ülke dışında incelenen diğer ülkelerin kur değişimleri üzerinde negatif bir etki yaptığı %1 anlamlılık düzeyinde, istatistiksel olarak anlamlı olduğu görülmüştür. Çalışma sonucunda Kırılgan Beşli tanımlamasında yer alan Türkiye, Brezilya, Hindistan, Güney Afrika ve Endonezya açısından değerlendirildiğinde; Hindistan (10. Sırada) ve Endonezya (14. Sırada) dışındaki ülkelerin ilk beş içerinde yer aldığı görülmektedir. Buna göre; Brezilya ulusal parası, FED faiz oranlarındaki değişimden en fazla etkilenen para birimi iken (1. Sırada), onu Güney Afrika (3. Sırada) ve Türkiye (4. Sırada) takip etmektedir. Çalışmada elde edilen bulgular ile yapılan kırılganlık sıralamasının The Economist dergisi tarafından yayınlanan “The Capital Freeze Index” sıralamasına göre farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir.