İhracat Performansı Üzerine Türkiye’de Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi

Özet

Amaç – Bilimsel bilginin üretilmesi ve yayılması açısından üniversitelerde yazılmış tezler büyük önem taşımaktadır. Bu araştırmada, ihracat performansı konusunda Türkiye’de yazılmış olan lisansüstü tezlerin içerik analizi yöntemi kullanılarak incelenmesi ile bu tezlere ilişkin genel bir çerçeve ortaya konulması amaçlanmıştır. Yöntem – Araştırmanın kapsamını YÖK Ulusal Tez Merkezinde kayıtlı olup, adında ihracat performansı geçen lisansüstü tezler oluşturmaktadır. YÖK Ulusal Tez Merkezinde 15 Ekim 2022 ile 24 Kasım 2022 tarihleri arasında araştırmacı tarafından “ihracat performansı” yazılarak yapılan aramada toplamda 131 adet lisansüstü teze ulaşılmış olup yapılan incelemede 7 adet teze erişim izni olmadığı için 124 adet lisansüstü tez araştırmaya dahil edilmiştir. Verilerin toplanması sürecinde doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Bulgular –İhracat performansı konusundaki lisansüstü tezlerin büyük çoğunluğunun devlet üniversitelerinde üretildiği, en çok yayının 2019 yılında yapıldığı ve tezlerin %75’inin yüksek lisans tezi olduğu tespit edilmiştir. Tezlerin %80’inin Türkçe olduğu, %85’inin Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde yayınlandığı ve en fazla tezin KTO (Konya Ticaret Odası) Karatay Üniversitesi’nde üretildiği görülmüştür. Tez danışmanlıklarının %54’ünün profesör unvanı olan öğretim üyeleri tarafından yapıldığı ve danışmanların %63,7’sinin erkek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, tezlerin %89’unda nicel yöntem, %65’inde birincil veri, veri toplamada çoğunlukla anket yöntemi ve analiz yöntemi olarak ise istatistiksel analiz yöntemi kullanıldığı tespit edilmiştir. Tartışma – Bibliyometrik analiz yöntemi kullanılarak uluslararası ticaret alanının alt başlıklarında yapılan lisansüstü tezlerin ve makalelerin incelendiği birçok çalışma bulunmaktadır. Bununla birlikte; bu araştırma ihracat performansı konusunu doğrudan ele alan ilk bibliyometrik analiz çalışmasıdır. Bu nedenle, ihracat performansı konusunda çalışma yapacak olan araştırmacılara ve uygulamacılara bütünsel bir bakış açısı sunulacağı ve alanyazında var olan boşluğun doldurulacağı düşünülmektedir.