Aşırı Turizm Sorununa Çözüm Olarak Pazarlamama Stratejileri Kullanılabilir Mi? Pamukkale Örneği

Özet

Amaç – Bu çalışma, destinasyon boyutunda aşırı turizm sorununa çözüm olarak pazarlamama stratejilerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Destinasyonların taşıma kapasitelerinin aşımı sonucunda meydana gelen tahribatların önüne geçebilmek ve destinasyonların sürdürülebilirliğini sağlayabilmek için pazarlamama stratejileri kullanılabilmektedir. Pamukkale travertenleri yeri doldurulamayacak eşsiz bir doğa harikasıdır. Her yıl binlerce ziyaretçinin kullanımı sonucunda fiziksel yapısında zaman içinde meydana gelen olumsuz değişimlerle karşı karşıya kalmış ve eski haline dönüştürülebilmesi için çok fazla uğraşılması gerekmiştir. Bu nedenle araştırmada örnek olarak alınmıştır. Yöntem – Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan örnek olay ve doküman analizi tekniği kullanılmıştır. 1991 yılında düzenlenen “ Pamukkale Özel Çevre Koruma Bölgesinin Koruma Amaçlı İmar Planı”, “Pamukkale Özel Çevre Koruma Bölgesi Yönetim Planı 2020- 2024” ve Pamukkale’ye gelen ziyaretçi sayısı (2014-2019) göz önüne alınarak değerlendirmeler yapılmış ve uygulanan pazarlamama stratejileri değerlendirilerek önerilerde bulunulmuştur. Bulgular – Pazarlamama stratejilerinden; travertenlere gelen ziyaretçi sayısındaki artış nedeniyle giriş ücretlerinde artış-fiyatlama stratejisi, turnike sistemi ile sınırlı sayıda ziyaretçi kabul edilmesi -sınırlı kullanım ve belirli saatlerde ziyarete açılması -zamansal kısıtlama stratejilerinin kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Tartışma – Pamukkale travertenlerinin aşırı turizme maruz kalmasının en önemli nedeni, destinasyona belirli bir dönemde ziyaretçi yoğunluğunun olması ve destinasyonun bilinçsiz kullanımdır. Diğer bir ifadeyle ziyaretçi yönetim sisteminin uygulanamamasıdır. Destinasyonun kullanımıyla ilgili gerekli uyarıların ziyaretçilere aktarılmamasıdır. Destinasyonu ziyarete gelen ziyaretçiler alanı nasıl kullanmaları gerektiği hakkında bilgi sahibi olmamaları, araç park yeri konusunda yaşanılan sorunlar ve kanalizasyon sorunu gibi birçok sorun yaşamaktadırlar. Belirtilen sorunların ortaya çıkmasındaki temel neden, planlama ve yönetim konusunda eksiklikler olduğu anlaşılmaktadır. Bu bağlamda destinasyonlara sürdürülebilir planlama ve yönetim sisteminin oluşturulması ve uyulanması önerilmetedir. Sürdürülebilir destinasyon planlama ve yönetim sisteminin oluşturulmasında pazarlamama çeşitlerinin uygulnaması önerilmektedir. Bunlardan ilk olarak genel pazarlamama, karşı pazarlama ve seçici pazarlamama çeşitlerinin destinasyon üzerindeki aşırı talebin engellenmesine yöneliktir.