Dağıtım Adaleti ile İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkide Duyarsızlaşmanın Aracılık Rolü: Bir Telekomünikasyon Firmasında Çalışan Mühendisler Üzerine Bir Araştırma

Özet

Amaç – Bu araştırmada, örgütsel adalet alt boyutlarından dağıtım adaleti, tükenmişlik alt boyutlarından duyarsızlaşma ve işten ayrılma niyeti kavramları arasındaki ilişkilerin incelenmesi; dağıtım adaleti ile işten ayrılma niyeti hususları arasındaki ilişkide duyarsızlaşmanın aracılık etkisinin ortaya konulması amaçlanmaktadır. Yöntem – Çalışmanın amacına yönelik olarak, 8-26 Mayıs 2019 tarihleri arasında İzmir’de telekomünikasyon sektöründe faaliyet gösteren bir firmada çalışan mühendisler üzerinde bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Söz konusu firmada çalışan toplam 133 mühendisin 102’sinden geri dönüş sağlanmıştır. Anket tekniği ile toplanan veriler SPSS 25 ve AMOS 24 istatistik programları ile analiz edilmiştir. Araştırmaya ilişkin hipotezler test edilmiş ve elde edilen sonuçlar yorumlanmıştır. Araştırmada kullanılan ölçeklerin yapısal geçerliliklerini tespi etmek amacıyla doğrulayıcı faktör analizleri yapılmış, hipotezler ise yol analizi ile test edilmiştir. Bulgular – Yapılan analizler sonucunda dağıtım adaleti ile işten ayrılma niyeti arasında orta düzeyde bir negatif ilişki (r= -0.475), duyarsızlaşma ve işten ayrılma niyeti arasında orta düzeyde bir pozitif ilişki (r= 0,363) ve dağıtım adaleti ile duyarsızlaşma arasında orta düzeyde bir negatif ilişki (r= -0.374) saptanmıştır. Bu sonuçlara göre dağıtım adaleti algısının artması durumunda işten ayrılma niyeti ve duyarsızlaşmanın azalacağı; duyarsızlaşmanın artması durumunda işten ayrılma niyetinin de artacağı söylenebilir. Dağıtım adaleti ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkide duyarsızlaşmanın kısmi aracılık etkisi olduğu tespit edilmiştir. Tartışma – Örgütlerde, adaletin olduğuna inanan çalışanların; yaptıkları işe ve örgüte olan bağlılıkları artmakta ve işten ayrılma niyetleri azalmaktadır. Başka bir deyişle; hem çalışanların tükenmişlik yaşamalarının, hem de örgütlerin başarılı çalışanlarını kaybetmelerinin önüne geçilebilmesi için, örgütlerde adaletin sağlanması önem taşımaktadır. Bu bağlamda araştırmanın telekomünikasyon sektöründe çalışan mühendisler üzerinde uygulanması; örgütsel adalet, tükenmişlik ve işten ayrılma niyeti kavramlarının birarada ele alınarak örgütsel adalet alt boyutlarından dağıtım adaleti, tükenmişlik alt boyutlarından duyarsızlaşma ve işten ayrılma niyeti değişkenleri arasındaki ilişkilerin birlikte incelenmesi; duyarsızlaşma boyutunun aracı değişken olarak analiz edilmesi hususlarından ötürü; çalışmanın literatüre katkı sağlayacağı umulmakta ve söz konusu değişkenlerin ele alınarak inceleneceği yeni araştırmalar için teşvik edici bir çalışma olacağı düşünülmektedir.