Şirket Performansı ve Sürdürülebilirlik Raporlarının Okunabilirliği: Borsa İstanbul Üzerine Bir Araştırma

Özet

Amaç – Çalışmada, sürdürülebilirlik raporlarının okunabilirliği ölçülerek, okunabilirlik ile şirket performansı arasındaki ilişkiyi ampirik olarak incelemek amaçlanmaktadır. Yöntem – Sürdürülebilirlik raporları hazırlayan ve Borsa İstanbul’da işlem gören 20 şirketin 2007-2020 yılları arasındaki 162 firma/yıl verisi kullanılmıştır. Analizin ilk bölümünde, sürdürülebilirlik raporlarındaki yönetim kurulu veya CEO mesajlarının okunabilirliği Ateşman Okunabilirlik Endeksi ile analiz edilmiştir. İkinci bölümde ise, elde edilen okunabilirlik değerleri üzerinde şirket performansının bir etkisinin bulunup bulunmadığı panel veri analizi yöntemi ile incelenmiştir. Bulgular – Analiz sonucunda Ateşman Okunabilirlik Endeksi ile elde edilen okunabilirlik değerlerinin, sürdürülebilirlik raporlarının okunabilirliği açısından genellikle “Zor” ve “Çok Zor” kategorilerinde yer aldığı belirlenmiştir. Ayrıca, finansal performans göstergeleri olan varlık karlılığı, özkaynak karlılığı ve net kar marjı ile okunabilirlik değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Tartışma – Analiz sonuçlarına göre, performansı iyi olan şirketler daha okunabilir raporlar hazırlarken performansı kötü olan şirketler okunabilirliği manipüle ederek daha az okunabilir raporlar sunabilmektedir. Kötü performansa sahip şirketler okunabilirliği manipüle ederek şirket hakkında şeffaf ve doğru bilgi paylaşımından kaçınmaktadır. Firma performansı ve okunabilirlik değerleri arasındaki pozitif ilişkinin paydaşların şirketlere olan güvenilirliğin azalmasındaki nedeni ortaya koymaktadır. Bu durum şirketlerin paydaşlarla olan iletişimini negatif yönde etkilemektedir. Çalışma sonuçları, okunabilirlik değerlerinin manipüle edilmesinin önüne geçilmesi gerektiğini göstermektedir.