Avrupa Birliği Ülkelerinde Politik İstikrar ve Ekonomik Büyüme İlişkisi

Özet

Amaç – Bu çalışmada ekonomik ve siyasi açıdan birliktelik oluşturmak amacıyla kurulan Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde politik istikrar ve ekonomik büyüme ilişkisinin incelenmesi hedeflenmektedir. Çalışma kapsamında tüm ülkeler için değişkenler arasındaki ilişki incelenmiş olup, ayrıca panel olarak ilişkinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Yöntem – Çalışma da Cobb-Douglas üretim fonksiyonu temel alınarak oluşturulan modelle 2002-2019 dönemine ilişkin yıllık veriler kullanılarak ortak verilere sahip 24 Avrupa Birliği üyesi ülkede politik istikrarın ekonomik büyüme üzerindeki etkisi incelenmektedir. Çalışmada kullanılan veriler Dünya Bankası ve KOF İsviçre Ekonomi Enstitüsü veri bankasından elde edilmiştir. Analizlerde literatürde sıklıkla kullanılan LLC, IPS ve Bretiung panel birim kök testleriyle serilerin durağanlığı test edilmiştir. Durağanlığın tespit edilmesinin ardından Pedroni ve Kao eşbütünleşme testleriyle seriler arasındaki eşbütünleşme ilişkisi araştırılmıştır. Seriler arasındaki eşbütünleşme ilişkisinin yönü ve katsayıları ise FMOLS katsayı tahmincisi ile test edilmiştir. Çalışmada ayrıca değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisi ise Dumitrescu-Hurlin nedensellik testi ile analiz edilmiştir. Bulgular – Panel geneli içim yapılan analizler sonucunda elde edilen bulgular AB üyesi 24 ülkede sermaye, işgücü ve politik küreselleşmenin ekonomik büyüme üzerinde pozitif, politik istikrarın ekonomik büyüme üzerinde negatif etkili olduğunu göstermektedir. Çalışmada ayrıca 24 AB ülkesi için ayrı ayrı sonuçlara da ulaşılmıştır. Politik istikrar ile ekonomik büyüme ilişkisi değerlendirildiğinde Avusturya, Bulgaristan, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, Finlandiya ve Slovakya’da politik istikrarın ekonomi büyüme üzerinde istatistiki olarak anlamlı ve pozitif etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada kullanılan değişkenler arasındaki nedensellik sonuçları incelendiğinde ise politik istikrardan ekonomik büyümeye doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlar kapsamında ülkelerin geleceğe yönelik belirsizlikleri en az seviyeye indirmesi önemli görülmektedir. Tartışma – Çalışma sonucunda 24 AB üyesi ülke için ekonomik büyüme ile siyasi istikrar ilişkisi kabul edilmiştir. Bu ülkelerde politika uygulayıcıların toplumsal şiddet ve terör algısının ve buna bağlı olarak siyasi istikrarsızlığın ortadan kaldırılması için şeffaf ve net uygulamalar hayata geçirilmelidir. Kurum ve kuruluşların işleyişinin öngörülebilir olması, toplumsal talep ve taleplerin değerlendirilmesi, yurt içinde oluşabilecek kaosun önlenmesi ve yapılacak yatırımların istikrarlı bir şekilde artırılması açısından faydalı olacaktır.