Hizmetkâr Liderlik Algısının Çalışan Performansı ve Algılanan Örgüt Performansı Üzerindeki Etkisine Yönelik Bir Araştırma: Demografik Değişkenlere Göre Karşılaştırmalı Analiz

Özet

Amaç – Bu çalışma iki temel amaç ile gerçekleştirilmiştir. Birinci amaç, hizmetkâr liderliğin çalışan performansı ve algılanan örgüt performansı üzerinde etkisini analiz etmektir. Diğer amaç ise söz konusu etkisini demografik unsurlara göre farklılaşıp farklılaşmasını tespit etmektedir. Yöntem – Bu araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Marmara Bölgesi'nde faaliyet gösteren mal ve hizmet sektörlerindeki çeşitli işletmelerin çalışanları oluşturmakta olup, kolayda örnekleme yöntemi ile 490 gönüllü katılımcıdan veri toplanmıştır. Veriler anket yöntemiyle toplanmış ve analizler IBM SPSS Statistics 23 ile IBM SPSS AMOS 23 programları kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Bulgular – Yapılan araştırma sonucunda elde edilen bulgular, hizmetkâr liderlik algısının hem çalışan performansını hem de algılanan örgüt performansını pozitif ve anlamlı bir biçimde etkilediğini göstermektedir. Bu kapsamda geliştirilen ana hipotezler çalışma kapsamında desteklenmiştir. Söz konusu etkilerin, demografik unsurlara (cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim durumu, çalışma süresi, örgüt içi pozisyon/statü) göre farklılaşma durumları analiz edilmiştir. Cinsiyet dışında diğer demografik unsurlarda herhangi anlamlı bir farklılık bulgusuna rastlanmamıştır. Kadınların erkeklere nazaran hizmetkâr liderlik algısıyla yüksek performans (çalışan ve algılanan örgüt düzeyinde) sergiledikleri ortaya konulmuştur. Tartışma – Araştırma sonucunda, hizmetkâr liderlik algısının çalışan performansı ve algılanan örgüt performansı üzerinde pozitif ve anlamlı bir etki yarattığı görülmüştür. Bu bulgu, hizmetkâr liderliğin bireysel ve örgütsel düzeyde pozitif çıktılar üretme potansiyeline sahip olduğunu desteklemektedir. Cinsiyet değişkeni dışında demografik farklılıklara göre etkide önemli bir değişiklik gözlenmemesi, hizmetkâr liderliğin farklı çalışan gruplarında evrensel bir etki oluşturduğunu düşündürmektedir. Bu sonuç, hizmetkâr liderliğin değer odaklı yaklaşımının farklı çalışan profillerinde benzer algısal etkiler yaratabileceğine işaret etmektedir. Dolayısıyla, işletmelerin hizmetkâr liderlik ilkelerini kurum kültürüne entegre etmeleri, hem çalışan hem de örgüt performansını artırmada stratejik bir araç olarak değerlendirilebilir. Kadın çalışanların hizmetkâr liderliğe daha yüksek pozitif tepki gösterdiği bulgusu ise, demografik gruplar arasında algısal hassasiyet farklarının var olabileceğine işaret etmektedir.