Yolsuzluk Muhasebesi: GRI 205 Standardı Özelinde Normatif Bir Araştırma

Özet

Amaç – Bu çalışmanın amacı, yolsuzluk eylemleri ve yolsuzlukla mücadele olgusunun günümüzde neden muhasebenin öncelikli konuları arasında yer aldığını açıklamaktır. Ayrıca yolsuzluk muhasebesi kapsamındaki zorunlu açıklamaların yeterliliği tartışılmış ve normatif öneriler getirilmiştir. Yöntem – Çalışmada normatif araştırma yaklaşımı benimsenmiştir. Yaklaşım çerçevesinde yolsuzluk muhasebesiyle ilişkili normlar ve standartlar incelenmiştir. Araştırma kapsamını Birleşmiş Milletler Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi, Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi ve Global Raporlama İnisiyatifi (GRI) tarafından yayınlanan 205 numaralı Yolsuzlukla Mücadele Standardı oluşturmaktadır. Bulgular – Gerek Birleşmiş Milletler Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi gerekse de Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi, yolsuzlukla mücadele olgusunun sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasında ele alınması gereken bileşenlerden biri olduğunu teyit etmektedir. GRI 205 göstergelerinin yolsuzlukla mücadele hususunda paydaşlara faydalı finansal olmayan bilgiler sunulabilmesinin temin edilmeye çalışıldığı anlaşılmaktadır. Tartışma – GRI 205 göstergelerinin, raporlama uygulaması açısından kuruluşlara esneklik tanıdığı değerlendirilmektedir. Kuruluşlar bu göstergelere göre çok detaylı bilgi verebilecekleri gibi, bilgi düzeyini düşük de tutabilirler. Ayrıca, büyük hacimli yolsuzluk eylemlerinde bir taraf kamu iken diğer tarafın özel sektör aktörü olma durumu sıklıkla karşılaşılan bir vakadır. Dolayısıyla GRI 205 uhdesine kamu ile yapılan anlaşmalarda yolsuzlukla mücadele politikaları ve prosedürleri başlıklı bir göstergenin eklenmesinin gerekli olduğu düşünülmektedir.