İşletmelerde Örgüt Kültürünün Sürdürülebilir Rekabet Üstünlüğüne Etkisinde Rekabet Stratejilerinin Aracı Rolü

Özet

Amaç – Bu araştırmanın amacı, İstanbul’da yerleşik en büyük 300 gümrük müşavirliği ve lojistik işletmelerine yönelik olarak, örgüt kültürünün sürdürülebilir rekabet üstünlüğüne etkisinde rekabet stratejilerinin aracı rolünün yapısal eşitlik modeli yardımıyla belirlenmesidir. Yöntem- Bu çalışmada, bağımlı değişken olarak sürdürülebilir rekabet üstünlüğü, bağımsız değişken olarak örgüt kültürü ve aracı değişken olarak rekabet stratejileri ele alınmıştır. Örneklem İstanbul’da yerleşik en büyük 300 gümrük müşavirliği ve lojistik işletmesidir. Kullanılan ölçekler beşli likert yapısında ve Türkçe, geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmış olan örgüt kültürü, rekabet stratejileri ve rekabet üstünlüğü ölçekleridir. İlk aşamada, Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA) sonucunda faktörler başarılı bir şekilde indirgenmiştir. Daha sonra, Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) kullanılarak uyum iyiliği sonuçları uygunluk göstererek son aşamada belirlenen modele yönelik ilişkilerin belirlenmesi amacıyla Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) analizi yapılmıştır. Bulgular- Yapısal Eşitlik Modeli analizi sonucunda, işletmelerde örgüt kültürünün sürdürülebilir rekabet üstünlüğüne etkisinde, kullanılan rekabet stratejilerinin aracı rolü etkisinin bulunduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca, işletmelerde örgüt kültürünün rekabet stratejileri ve rekabet üstünlüğünü, rekabet stratejilerinin de rekabet üstünlüğünü arttırıcı yönde etkilediği görülmüştür. Tartışma- Araştırma sonuçları, işletmelerde örgüt kültürünün ve kullanılan rekabet stratejilerinin sürdürülebilir rekabet üstünlüğü sağlanmasına önemli bir etkiye sahip olduğunu ve bu etkide rekabet stratejilerinin aracı rolünün bulunduğunu göstermektedir. Bu nedenle, işletmelerin örgüt kültürlerini geliştirmeleri ve rekabet stratejilerine sahip olmaları rekabet üstünlüğü sağlayabilmeleri için önem arz etmektedir. Araştırma kullanılan değişkenler ve aralarındaki ilişkiler açısından özgün bir araştırmadır. Farklı sektörler ve farklı örneklem için çalışma genişletilebilir.