Gastronomi Literatüründe Pazarlama Dinamikleri ve Araştırma Eğilimleri

Özet

Amaç – Bu çalışma, gastronomi ve pazarlama dinamikleri alanındaki akademik literatürü bibliyometrik analiz yöntemiyle inceleyerek temel temaları, eğilimleri ve araştırma boşluklarını belirlemeyi amaçlamaktadır. Literatürdeki çalışmaların analiz edilmesiyle, gastronomi ve pazarlama alanındaki akademik eğilimler ve gelecekte araştırılması gereken konular belirlenerek bilimsel bilgiye katkı sağlanması hedeflenmektedir.
Yöntem – Araştırmada bibliyometrik analiz yöntemi kullanılmıştır. Çalışma kapsamında, Web of Science veri tabanında “marketing” ve “gastronomy” anahtar kelimelerini içeren 201 çalışma belirlenmiştir. Analiz kapsamında, makale ve kitap bölümleri seçilerek değerlendirmeye alınmış, veriler R programında “bibliometrix” paketi kullanılarak analiz edilmiştir. 2007-2024 yılları arasındaki akademik yayınlar, yıllık büyüme oranı, anahtar kelime frekansları ve araştırma temaları açısından incelenmiştir.
Bulgular – Elde edilen veriler doğrultusunda, 2007-2024 yılları arasında gastronomi ve pazarlama alanındaki akademik çalışmaların %24,05’lik yıllık büyüme oranıyla arttığı belirlenmiştir. Literatürde “local food”, “consumption” ve “experiences” gibi temaların öne çıktığı, özellikle COVID-19 sonrası dijital pazarlama, çevrimiçi yerel yemek servisleri ve sürdürülebilir gastronomi konularına olan ilginin arttığı görülmüştür. Ayrıca, moleküler gastronomi, bağlanma, sürdürülebilir gastronomi, yapay zekâ uygulamaları ve duyusal pazarlama gibi daha az çalışılmış konuların gelecekteki araştırmalar için potansiyel alanlar sunduğu tespit edilmiştir.
Tartışma – Bulgular, gastronomi ve pazarlama dinamikleri literatürünün disiplinler arası yapısını ortaya koymakta ve bu alanın giderek artan akademik ilgiyi çektiğini göstermektedir. Dijitalleşme ve sürdürülebilirlik gibi konuların gelecekte daha fazla önem kazanacağı öngörülmektedir. Araştırma sonuçları, literatürdeki mevcut boşlukları belirleyerek, gastronomi ve pazarlama alanındaki bilimsel çalışmalara yön vermek açısından önemli bir rehber niteliği taşımaktadır. Alanın disiplinler arası yapısının güçlenmesi ve yeni araştırma yönelimlerine açık olması, gelecekte gerçekleştirilecek akademik çalışmalar için fırsatlar sunmaktadır. Bu bağlamda, çalışmanın sunduğu verilerin, alandaki bilgi birikimine katkı sağlayarak gelecekteki araştırmalara rehberlik etmesi beklenmektedir.