Yeni Kiralamalar Standardı UFRS 16’nın Getirdiği Yenilikler ve İşletmelerin Finansal Tablolarına ve Finansal Oranlarına Olası Etkilerinin Değerlendirilmesi

Özet

Kiralama işlemlerine ilişkin mevcut finansal raporlama düzenlemelerinde (TMS 17 – Kiralama İşlemleri) kiralama işlemleri “finansal kiralama” ve “faaliyet kiralaması” şeklinde ikiye ayrılmakta ve raporlanmaları da bu doğrultuda yapılmaktadır. Ancak standardın kiralama işlemlerinin raporlanmasına ilişkin yaklaşımı uzun yıllardır ilgili çevrelerde eleştirilmektedir. Bu eleştiriler doğrultusunda hazırlanan yeni kiralama standardı (UFRS 16 – Kiralamalar) “finansal kiralama” – “faaliyet kiralaması” ayrımını kaldırmakta, kiracı açısından tek bir model belirlemektedir. Yeni standardın uygulamaya girmesiyle birlikte faaliyet kiralamalarını önceden finansal durum tablosu dışında bırakan ve yüksek tutarlarda faaliyet kiralaması işlemi yapan işletmelerin varlık ve yükümlülüklerinde önemli ölçüde artış beklenirken, özkaynaklarda azalış ve bunlara bağlı bazı finansal oranlarında ise bozulmalar beklenmektedir. Çalışmada, UFRS 16’nın işletmelerin finansal tablolarını ve bazı finansal oranlarını nasıl etkileyeceği incelenmektedir. Bu inceleme kapsamında ilk olarak hipotetik bir işletme üzerinden konu TMS 17 ile karşılaştırmalı olarak örneklendirilmiştir. Ardından ise halka açık bir perakende ticaret şirketi (Bimeks A.Ş.) ile bir havayolu şirketinin (Pegasus A.Ş.) finansal raporlarındaki bilgilerden yola çıkarak yeni Standardın şirketlerin finansal tablolarına ve finansal oranlarına olası etkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Bulunan sonuçlar işletmelerin, borçlanma oranlarında önemli bir artış meydana geleceğini göstermektedir. Düşük karlılık oranları ile faaliyetlerini sürdüren işletmelerin karlılık oranları üzerindeki etki düşük düzeydedir. Farklı sektörler, yeni standardın finansal tablolar üzerindeki etkileri açısından farklı şekil ve derecelerde etkilenmektedir. Bu nedenle sonraki çalışmalar sektörel etkilerin değerlendirilmesi ve bu etkilerin faaliyet kiralaması dönemi boyunca finansal tablolara yansıması üzerine yoğunlaşabilir.