Küresel Finans Krizinin Türkiye’ye Yayılma Etkisi

Özet

Amaç- 2008 Küresel Finans Krizi ABD’de meydana gelmiş ve tüm dünyada farklı derecelerde etkileri olmuştur. Bu çalışmanın temel olarak amacı S&P 500’den BIST 100’e doğru olası ortalamada yayılma, simetrik volatilitede yayılma ve asimetrik volatilitede yayılmayı analiz etmektir. Yöntem- Veri tüm dönem, kriz öncesi dönem(2003-2008) ve kriz sonrası dönem(2008-2013) olarak incelenmiştir. Veri analizi için özellikle dar aralık(2003-2013) seçilmiştir. Çünkü örneklem aralığı çok geniş tutulduğunda kriz dışında diğer gürültü faktörleri artmaktadır ve sonuçlar sapmalı olabilmektedir. Uygulamada birinci bölümde ortalamada yayılma ve simetrik volatilitede yayılma GARCH modeli yardımıyla ele alınmıştır. Uygulamanın ikinci bölümündeyse olası asimetrik volatilitede yayılmayı da belirleyebilmek için GJR GARCH modeliyle verinin analizi yapılmıştır. Bulgular- Araştırmanın bulgularına göre GARCH modeline göre kriz sonrası dönemde ve tüm dönemde ortalamada yayılma tespit edilmiştir. Yine kriz sonrası dönemde ve tüm dönemde pozitif volatilite yayılması belirlenmiştir. GJR GARCH modeli bulgularına göre ise ortalamada yayılım kriz sonrası dönemde tüm döneme kıyasla daha büyük ve daha düşük anlamlılık seviyesine sahiptir. Ayrıca tüm dönemde %5 anlamlılıkta ve negatif volatilitede yayılım belirlenmiştir. Tüm dönemde ve kriz sonrası dönemde ayrıca pozitif ve anlamlı kaldıraç etkisi tespit edilmiştir. Tartışma- Ortalamada ve volatilitede yayılma bakımından anlamlı bulunan dönemler için, ABD’nin hisse senedi piyasasına ilişkin geçmiş hareketlerin, Türkiye’deki alım-satımcılar, yatırımcılar ve analistler için, yerel piyasadaki ortalama ve volatilitedeki dalgalanmanın ön göstergesi olduğu iddia edilebilir. Ayrıca ortalamada ve volatilitede yayılma bulunan dönemler için Türkiye’de zayıf formda etkinliğin reddedilebileceği de ifade edilebilir.