Ekonomik Büyüme ve Dış Ticaret İlişkisinin Bölgesel Olarak İncelenmesi: TRC3 Bölgesi (Batman, Mardin, Siirt, Şırnak)

Özet

Amaç – Bu çalışma, TRC3 Bölgesi'nde (Batman, Mardin, Siirt, Şırnak) dış ticaretin ekonomik büyümeye etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Bölgeler arası gelişmişlik düzeylerindeki farklılıkların dış ticaretin ekonomik büyüme üzerindeki etkisini nasıl şekillendirdiği değerlendirilmiştir.
Yöntem – 2004-2020 yılları arasındaki veriler kullanılarak TRC3 illerinde dış ticaret, kredi ve emek değişkenlerinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi ekonometrik yöntemlerle analiz edilmiştir. Araştırmada kişi başına düşen GSYİH ekonomik büyüme göstergesi olarak seçilmiş, dış ticaret verisi ihracat ve ithalat toplamıyla ifade edilmiştir. Analizlerde birim kök ve eşbütünleşme testleri, ardından DOLS yöntemi kullanılmıştır.
Bulgular – Analiz sonuçlarına göre, dış ticaretin TRC3 illerindeki ekonomik büyümeye istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olmadığı tespit edilmiştir. Buna karşın, emek ve kredilerin ekonomik büyümeye olumlu etkileri olduğu görülmüştür. Bulgular, dış ticaretten elde edilen kazancın bölge genelinde yayılmadığını ve gelir dağılımındaki eşitsizliklerin bu durumun temel nedenleri arasında olduğunu göstermektedir.
Tartışma- TRC3 Bölgesi gibi gelişmekte olan bölgelerde, dış ticaretin ekonomik büyümeyi artırmamasının temel nedenleri arasında gelir eşitsizliği ve sınırlı yerel sanayi altyapısı bulunmaktadır. Çalışma, dış ticaretin ekonomik büyümeye olan etkisinin, kıyı ve sanayi bölgelerinde daha güçlü, az gelişmiş ve iç bölgelerde ise daha zayıf olduğunu vurgulamaktadır. Bu durum, bölgesel eşitsizliklerin giderilmesi ve dış ticaretten elde edilen gelirin daha adil dağıtılması için politika önerilerini gündeme getirmektedir.