Sosyal Politika Perspektifiyle İstihdamın GSYİH’nın Bölgesel Dağılımından Sağladığı Sosyal Refah Düzeyleri (2004-2014)

Özet

Sosyal politika, günümüzde her alanda eşitsizliklerin yol açtığı dezavantajlılıkla mücadele etmeyi esas almıştır. Dolayısıyla bölgesel eşitsizlikler de temel çalışma alanı konumundadır. Sosyal politika üretmek için ilk olarak mevcut dezavantajlılığın sebep ve şiddetinin tespiti önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı da, Türkiye’de istihdamın düzey 2’ye göre 2004-2014 arasında elde edilen bölgesel GSYİH dağılımından sağladıkları sosyal refah düzeylerinin ve eşitsiz dağılımdan kaynaklanan sosyal refah kayıplarının tespitidir. Analizlerde kullanılan veri seti TUİK’ten derlenmiştir. Analiz yöntemi olarak Atkinson bölgesel eşitsizlik endeksi yaklaşımı kullanılmıştır. Analiz kapsamında 2004-2014 arasındaki on bir yıllık dönem için ilk olarak Atkinson endeksleri hesaplanmıştır. İkinci aşamada Atkinson endeks katsayılarına dayanarak, çalışanların sosyal refah ve sosyal refah kayıpları yüzde cinsinden tespit edilmiştir. Üçüncü aşamada sosyal refah ve sosyal refah kaybı oranları ile cari ve sabit fiyatlarla GSYİH dayanarak, çalışanlarca hissedilen ve hissedilemeyen GSYİH kısımları cari ve sabit fiyatlarla 2004-2014 arası dönem için hesaplanmıştır. Son aşamadaysa aynı zamanda istihdam verimliliğini ifade eden çalışan başına düşen hissedilen ve hissedilemeyen GSYİH (hissedilen verimlilik) miktarları hesaplanmıştır. Elde edilen bulgular, 2004-2014 arası dönemde özellikle 2010’dan itibaren düzey 2’ye göre istihdama dayalı GSYİH bölgesel dağılımında iyileşmenin yaşandığını göstermektedir. Bu da sosyal refah kaybının hem reel tutar olarak hem de oran olarak azaldığı anlamına gelmektedir. Öncül çalışmalarda elde edilen bölgeler arası yakınsama bulguları, bu çalışmada elde edilen bulgularla örtüşmektedir.