Kişi-Örgüt Uyumunun Özgeciliğe Etkisinde Sosyal Zekânın Rolü: Hizmet Sektörü Çalışanlarında Bir Uygulama

Özet

Amaç – Bireylerin ödülleri en üst düzeye çıkarmak ve maliyetleri en aza indirmek için sosyal etkileşimlere girmesini temel alan Sosyal Mübadele Teorisi kapsamında, örgüt çalışanlarının sosyal etkileşimlerinin örgüt yararına kanalize edilmesi gerekmektedir. Özelli kle örgütle ilgili bir görev ya da sorunla ilgili olarak başka bir kişiye yardım etmeye yönelik gönüllü davranışları içeren özgeciliğin geliştirilmesini sağlayan faktörlerin belirlenmesi önemlidir. Bu noktadan hareketle hazırlanan araştırmada kişi kişi-örgüt uyumu ve özgecilik ilişkisinde sosyal zekanın aracı rolünün araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem – Hizmet sektöründe çalışan 294 kişinin dahil edildiği araştırma verileri Smart PLS 4 kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde öncelikle örnekleme ilişkin özellikler sunulmuş, ardından ölçeklere ilişkin güvenirlik, doğrulayıcı faktör analizi ve g eçerlilik analizleri yapılmıştır. Hipotezlerin test edilmesi için yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. Elde edilen bulgular %95 güven aralığında ve %5 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Bulgular – Araştırma bulgularına göre kişi kişi-örgüt uyumu özgeciliği artırmaktadır. Bununla birlikte, kişikişi-örgüt uyumu sosyal zekâ faktörleri olan sosyal bilgi sürecini ve sosyal becerileri artırmakta; sosyal bilgi süreci ve sosyal beceri de özgeciliği artırmaktadır. Ar acılık rolü için yapılan analiz sonuçlarına göre ise kişi kişi-örgüt uyumunun özgeciliğe etkisinde sosyal zekâ faktörlerinden sosyal bilgi süreci ve sosyal beceri aracı rol üstlenmektedir. Tartışma – Özgecilik ve toplum yanlısı davranış kültürü geliştirmek isteyen örgütler, çalışanların değerleri ile örgütsel hedefler arasındaki uyuma dikkat etmeli ve sosyal zekâ becerilerini geliştirmeyi amaçlayan programlara yatırım yapmalıdır.