Çalışanların İş Yerlerindeki Çevreci Davranışları İle Yeşil İş Yeri İklimi Algıları İlişkisinde Algılanan Tüketici Etkinliğinin Düzenleyiciliği

Özet

Amaç – Bu çalışmanın amacı, çalışanların iş yerlerinde gerçekleştirdikleri çevre dostu davranışlar ile yeşil iş yeri iklimi algıları arasındaki ilişkide algılanan tüketici etkinliğinin düzenleyici rolünün incelenmesidir. Yöntem – Çalışma kapsamında yeşil iş yeri iklimi algısının çevreci davranışlara etkisi ile bu ilişkide algılanan tüketici etkinliğinin düzenleyici rolünü ele alan bir model geliştirilerek, elde edilen veriler doğrultusunda modelin anlamlılığı ve geçerliliği ele alınmıştır. Çalışmada, 23 ildeki 412 kamu ve özel sektör çalışanından çevrim içi anket yöntemi aracılığıyla veri elde edilmiştir. Oluşturulan modelin geçerliliğinin ölçülmesi amacıyla AMOS programı aracılığıyla doğrulayıcı faktör analizi gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler ışığında; yeşil iş yeri iklimi algısının çevreci davranışlara olumlu etkisinin incelenmesinde SPSS programı aracılığıyla basit doğrusal regresyon analizinden, bahse konu ilişkide algılanan tüketici etkinliğinin düzenleyici rolünün incelenmesinde ise düzenleyici değişken içeren regresyon analizinden faydalanılmıştır. Bulgular – Araştırma sonucunda, çalışanların yeşil iş yeri iklimi algılarının iş yerlerinde sergiledikleri çevre dostu davranışlar üzerinde olumlu ve anlamlı bir etkide bulunduğu görülmüştür. Algılanan tüketici etkinliği faktörü ise bu ilişkide düzenleyici bir rol üstlenmektedir. Tartışma – Elde edilen sonuçlar ışığında, yeşil iş yeri iklimi algısının çevreci davranışları olumlu yönde etkilemesi nedeniyle işletme yöneticilerinin tasarruf veya geri dönüşüm gibi çevre dostu faaliyetleri desteklediklerini ve çalışma ortamlarını buna uygun düzenlediklerini çalışanlara etkin bir dille aktarabilmelerinin önem arz ettiği, birim yöneticilerinin çevre dostu davranışlarda bulunmakla ilgili liderlik rolünü üstlenmeleri gerektiği ortaya koyulmuştur. Bunun yanı sıra; işletme birimlerinin çevre dostu davranışlarının sonuçlarından diğer çalışanların haberdar edilmesi amacıyla kurum içi iletişimin arttırılması gerektiği, böylece sosyal normun etkisinin kuvvetlendirilebileceği düşünülmektedir. Bireylerin çalışma ortamlarında da tüketici rollerini sürdürdükleri dikkate alındığında işletme tarafından çalışanlara yönlendirilecek teşvik edici mesajlar ve faaliyetlerde tüketici etkinliğinin vurgulanmasının ve çevreci davranışlar hususunda bireysel hedefler koyulmasının da algılanan tüketici etkinliği kavramının etkisini artırabileceği sonucuna varılmıştır.